การคลังเพื่อการสร้างเสริมสุขภาพในประเทศไทย

บทคัดย่อ

มาตรการทางด้านสาธารณสุขต่าง ๆ ในการป้องกันและสร้างเสริมสุขภาพ เช่น การมีพฤติกรรมทางเพศที่ปลอดภัย การควบคุมการบริโภคยาสูบและแอลกอฮอล์ การออกกำลังกาย จัดเป็นกลยุทธ์ที่สำคัญและมีประสิทธิภาพในการควบคุมปัจจัยเสี่ยงต่าง ๆ ซึ่งสามารถลดภาระโรค (burden of diseases) ที่สำคัญลงได้ วัตถุประสงค์ของการศึกษานี้เพื่อประเมินสถานการณ์การลงทุนด้านการป้องกันและสร้างเสริมสุขภาพใน ๒ บริบท ได้แก่ บริบทสากลและบริบทประเทศไทย โดยการวิเคราะห์ข้อมูลทุติยภูมิต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง ดําเนิ การในเดือนสิงหาคม ๒๕๔๘ - มีนาคม ๒๕๔๙

ผลการวิเคราะห์ข้อมูลของประเทศในกลุ่มความร่วมมือทางด้านเศรษฐกิจเพื่อการพัฒนา (Organization for Economic Cooperation and Development - OECD) เปรียบเทียบกับประเทศไทยพบว่า ประเทศไทยมีการลงทุนทางด้านสร้างเสริมสุขภาพร้อยละ ๘.๙ ของรายจ่ายด้านสุขภาพโดยร้อยละ ๙๙.๔๒ มาจากภาครัฐแต่ไม่มีส่วนของประกันสังคม ในขณะที่ประเทศสมาชิก OECD ๑๔ ประเทศ มีการลงทุนทางด้านนี้ เฉลี่ยเพียงร้อยละ ๓.๕ ของรายจ่ายสุขภาพทั้งหมด และร้อยละ ๗๓.๕ มาจากภาครัฐ อัตราส่วนจากประกันสังคมเป็นร้อยละ ๑๒ แม้ประเทศไทยมีการลงทุนทางด้านสร้างเสริมสุขภาพค่อนข้างสูงเมื่อเทียบเป็นอัตราส่วนของรายจ่ายสุขภาพ แต่เมื่อพิจารณาเป็นจำนวนเงินต่อหัวประชากรแล้วยังอยู่ในระดับต่ำ นอกจากนี้ยังพบว่าการประกันสังคมในประเทศไทยไม่มีการลงทุนทางด้านสร้างเสริมสุขภาพ

ดังนั้น ประเทศไทยควรหาแหล่งทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพและป้องกันโรคเพิ่มขึ้น เพื่อลดภาระค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาล เช่น จากกองทุนประกันสังคมโดยขยายสิทธิประโยชน์ด้านการสร้างเสริมสุขภาพ ส่งเสริมการลงทุนในภาคเอกชนโดยมาตรการลดหย่อนภาษีแก่ธุรกิจที่มีโครงการสร้างเสริมสุขภาพในสถานประกอบการ การเก็บภาษีสิ่งแวดล้อมจากโรงงานอุตสาหกรรมหรือภาคธุรกิจที่ทำลายสิ่งแวดล้อมและเป็นพิษต่อสุขภาพ รวมทั้งการปรับปรุงประสิทธิผลของโครงการส่งเสริมสุขภาพป้องกันโรค เพื่อลดภาระโรคต่าง ๆ โดยเฉพาะโรคเรื้อรัง