สถานการณ์การรับการส่งต่อของผู้ป่วย โรคกระดูกและข้อ ที่โรงพยาบาลศูนย์เชียงรายประชานุเคราะห์ ปี 2546-2550

บทคัดย่อ

จากสภาพการเปลี่ยนแปลงของระบบสาธารณสุขและสังคมในปัจจุบัน ทำให้จำนวนผู้ป่วยอุบัติเหตุทาง ศัลยกรรมออร์โธปิดิกส์ที่ถูกส่งต่อมารับการรักษาในโรงพยาบาลจังหวัดหรือโรงพยาบาลศูนย์มีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้น การศึกษาเชิงพรรณนาและเชิงวิเคราะห์นี้จัดทำขึ้นเพื่อให้ประเมินสถานการณ์และปัจจัยที่มีผลต่อการ ส่งต่อผู้ป่วยโรคกระดูกและข้อจากโรงพยาบาลในพื้นที่ใกล้เคียงมารับการรักษาที่โรงพยาบาลศูนย์เชียงรายประชานุเคราะห์ โดยรวบรวมข้อมูลการส่งต่อประเภทผู้ป่วยในช่วงปีงบประมาณ 2546-2550 จากแผนกเวชสถิติ แล้วเรียบเรียง และวิเคราะห์ จำนวนและแนวโน้มของการส่งต่อโรคทางออร์โธปิดิกส์ ลักษณะของโรคจำนวนวันนอนโรงพยาบาล รวมทั้งค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นในการนอนโรงพยาบาล และปัจจัยที่มีผลต่อการส่งต่อพบว่ามีผู้ป่วยถูกส่งต่อมาทั้งหมด 15,729 ราย โรคที่พบมากที่สุดคือ กระดูกเรเดียสส่วนปลายหัก (fracture of lower end of radius) กระดูกหน้าแข้งหัก (fracture of shaft of tibia) และกระดูกตันขาบริเวณสะโพกหัก (pertrochanteric fracture) ตามลำดับ สำหรับแนวโน้มจำนวนการส่งต่อของโรคใน 10 อันดับแรกมีจำนวนค่อนข้างคงที่ยกเว้นผู้ป่วยที่มีแผลเปิดที่ส่วนอื่น ๆ ของข้อมือและมือ (open wound of other parts of wrist and hand) และกระดูกนิ้วมือหัก (fracture of other fingers) มีจำนวนการส่งต่อเพิ่มขึ้นมาก ผู้ป่วยกระดูกต้นขาบริเวณสะโพกหักมีจำนวนวันนอนในโรงพยาบาลมากที่สุด (11 วัน) ผู้ป่วยกระดูกเรเดียสส่วนปลายหักมีวันนอนในโรงพยาบาลน้อยที่สุด (2 วัน) ในขณะที่แนวโน้มจำนวนวันนอนลดลง เกือบทุกโรค แต่พบว่าทุกโรคมีแนวโน้มค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้นทุกปี ร้อยละ 50-60 มีการส่งต่อที่ไม่ตรงตามข้อบงชี้ และมีปัจจัยทำให้ในปี 2547 ถึง 2540 มีการส่งต่อเพิ่มประมาณ 1.2 เท่าจากปี 2546 (p<005) และระยะ ทางระหว่างอำเภอและตัวจังหวัดน้อยกว่า 50 กิโลเมตรมิการส่งต่อที่ไม่ตรงตามข้อบิงชี มากกว่าโรงพยาบาล ที่อยู่ไกลกว่าประมาณ 1.1 เท่าอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-o.05)