วัณโรคในโรงพยาบาลชัยนาท

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาย้อนหลังเชิงวิเคราะห์ (retrospective analytical research) โดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาผู้ป่วยวัณโรคที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลชัยนาท และเพื่อเปรียบเทียบระหว่าง ผู้ป่วยวัณโรคปอดและผู้ป่วยวัณโรคนอกปอด รวบรวมข้อมูลผู้ป่วยระยะเวลาตั้งแต่ 1 มกราคม 2550-31 ธันวาคม 2550 จำนวน 246 ราย ศึกษาข้อมูลจากแบบบันทึกประวัติผู้ป่วย โดยแบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม คือกลุ่ม ผู้ป่วยวัณโรคปอด จำนวน 214 ราย และกลุ่มผู้ป่วยวัณโรคนอกปอด จำนวน 32 ราย วิเคราะห์ข้อมูลโดยการแจกแจงความถี่และร้อยละ ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ทดสอบความแตกต่างด้วยสถิติ chi - square test พบว่า ผู้ป่วยวัณโรคเป็นเพศชาย ร้อยละ 64.63 อายุเฉลี่ย 55.43 (SD 17.55) ปี อุบัติการของผู้ป่วยวัณโรคปอดมากกว่าวัณโรคนอกปอด 6 เท่า ผู้ป่วยวัณโรคปอดพบอยู่ในกลุ่มอายุมากกว่า 59 ปีมากที่สุด ส่วนในกลุ่มผู้ป่วยวัณโรคนอกปอดพบในช่วงอายุ 30- 44 ปี มากที่สุด และมีการกระจายสัดส่วนอายุระหว่างกลุ่มผู้ป่วยวัณโรคปอดและผู้ป่วยวัณโรคนอกปอดแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ (p < 0.05) ใน ผู้ป่วยวัณโรคทั้งสองกลุ่มพบระยะเวลาที่มีอาการนำก่อนมาโรงพยาบาล เฉลี่ย 2.96 (SD 5.43) วัน ระยะเวลาที่ผู้ป่วยรักษาตัวที่โรงพยาบาล เฉลี่ย 7.99 (SD 7.29) วัน มีแนวโน้มว่ากลุ่มผู้ป่วยวัณโรคนอกปอดอยู่ในโรงพยาบาลนานกว่ากลุ่มวัณโรคปอดอย่างมีนัยสำคัญ (p‹ 0.05) อาการสำคัญและอาการแรกรับของ ผู้ป่วยวัณโรคปอดคืออาการไอ โดยผู้ป่วยวัณโรคนอกปอดส่วนใหญ่มาโรงพยาบาลด้วยอาการสำคัญคือไข้ ส่วนอาการแรกรับมาด้วยอาการอ่อนเพลียไม่มีแรง ผู้ป่วยวัณโรคนอกปอดส่วนใหญ่เป็นวัณโรคที่ต่อมน้ำเหลือง กลุ่ม ผู้ป่วยวันโรคปอดและวัณโรคนอกปอดส่วนใหญ่เป็นตับอักเสบร่วมด้วย ตรวจเสมหะผู้ป่วร้อยละ 37.80 ของ ผู้ป่วยทั้งหมด มีผลเป็นบวกร้อยละ 37.63 ของจำนวนผู้ป่วยที่ได้รับการตรวจเสมหะทั้งหมด ยาที่ใช้รักษาผู้ป่วยเป็นยาสูตร 6 เดือนร้อยละ 59.76 โดยผู้ป่วยวัณโรคปอดส่วนใหญ่ใช้ยาสูตร 6 เดือน ส่วนผู้ป่วยวัณโรคนอกปอดมีแนวโน้มใช้ยาสูตรอื่นที่นานกว่า 6 เดือนอย่างมีนัยสำคัญ