การเปรียบเทียบวิธีควบคุมและกำจัดยุงลายในเขตเทศบาลนครภูเก็ต

บทคัดย่อ

ข้เลือดออกเป็นโรคที่เกิดจากยุงลาย (Aedes spp.) เป็นพาหะนำเชื้อที่แพร่กระจายเร็ว การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบประสิทธิผลของการควบคุมและกำจัดยุงลายในพื้นที่เทศบาลนครภูเก็ต 3 รูปแบบ คือการกำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลายทุก 7 วันการฉีดพ่นสารเคมีฆ่าแมลงชนิด deltamethrin 0.05% ด้วยเครื่องพ่นละอองฝอยเดือนละ1 ครั้ง และเดือนละ 2 ครั้งโดยดำเนินการในวัดเหนือ วัดกลาง วัดควนตามลำดับ โดยมีวัดแสนสุขและวัดหลังศาล เป็นวัดกลุ่มควบคุม เป็นการวิจัยแบบ two-group pretest-posttest design วิเคราะห์โดยใช้ค่าร้อยละของภาชนะที่พบลูกน้ำ (container index, CI) ร้อยละของที่พักอาศัยที่พบลูกน้ำ (house index, HI) และสัดส่วนจำนวนตัวโม่งต่อจำนวนผู้พักอาศัย(pupae per person index, PPI) โดยสำรวจค่า CI, HI และ PPI ก่อนการทดลองจากนั้นทุก 10 วันรวม 3 เดือน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติค่าเฉลี่ย t-test, one-way ANOVA และ one-sample Kolmogorov-Smirov test พบว่า ทั้ง 5 วัดที่ใช้ 3 วิธีการควบคุมที่แตกต่างกันมีค่าเฉลี่ยของ CI, HI และ PPI หลังการทดลองลดลงแตกต่างกับก่อนทดลอง (p<0.05) แต่ทั้ง 3 วิธีการควบคุมแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลายไม่มีความแตกต่างกัน (p>0.05) ดังนั้น จึงควรรณรงค์ให้ใช้มาตรการ 5 ป. 1 ข. กำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลายทุก 7 วัน และให้ใช้สารเคมีกำจัดยุงตัวเต็มวัยเฉพาะกรณีมีรายงานพบผู้ป่วย