การพัฒนารูปแบบการดูแลสุขภาพผู้ป่วยเบาหวานเชิงบูรณาการ จังหวัดนครราชสีมา

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงปฏิบัติการครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาสถานการณ์ ปัญหา แนวทางการแก้ไขปัญหาการดูแลสุขภาพผู้ป่วยเบาหวาน (2) พัฒนารูปแบบการดูแลสุขภาพผู้ป่วยเบาหวานเชิงบูรณาการ (3) ประเมินผลการพัฒนารูปแบบการดูแลสุขภาพผู้ป่วยเบาหวานเชิงบูรณาการ จังหวัดนครราชสีมา โดยกลุ่มตัวอย่างในการวิจัยแบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม ได้แก่ (1) บุคลากรทางการแพทย์และสาธารณสุข จำนวน 30 คน (2) ผู้ป่วยเบาหวาน จำนวน 272 คน (3) ผู้เกี่ยวข้อง จำนวน 96 คน  เครื่องมือการวิจัยประกอบด้วยการวิเคราะห์เอกสาร การสนทนากลุ่ม แบบสอบถาม และการสัมภาษณ์เชิงลึก การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ จำนวน ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ส่วนข้อมูลเชิงคุณภาพวิเคราะห์ข้อมูลโดยการจำแนกและจัดกลุ่มข้อมูล

ผลการวิจัย พบว่า (1) ทั้ง 6 อำเภอมีจำนวนผู้ป่วยเบาหวานเพิ่มขึ้น ผู้บริหารสนับสนุนให้จัดตั้งโรงเรียนเบาหวานในทุกอำเภอ การดำเนินงานในช่วงแรกพบปัญหาผู้ป่วยเบาหวานยังไม่เห็นความสำคัญของการเข้าโรงเรียนเบาหวาน การแก้ไขปัญหาโดยการอธิบาย ชี้แจง ให้เข้าใจเพิ่มมากขึ้น (2) รูปแบบการดูแลสุขภาพผู้ป่วยเบาหวานเชิงบูรณาการ จังหวัดนครราชสีมา ดำเนินการพัฒนาร่วมกันกับทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง จนได้รูปแบบการดำเนินงานภายใต้แนวคิด “โรงเรียนเบาหวานวิทยา Model”  ประกอบด้วย (2.1) โรงเรียนเบาหวาน (ชุมชน วัด) (2.2) ครอบครัวผู้ป่วยเบาหวาน (2.3) คลินิกเบาหวานใน รพ.สต. (2.4) คลินิกเบาหวานใน รพช. (2.5) พชจ. /พชอ./พชต./พชม. (3) การประเมินผลรูปแบบการดูแลสุขภาพผู้ป่วยเชิงบูรณาการฯ สามารถใช้งานได้จริง ผู้ป่วยเบาหวานมีความพึงพอใจโดยภาพรวมอยู่ที่ระดับมากที่สุด (=4.25, S.D. =.62) ผู้ป่วยเบาหวานสามารถลดยาหรือหยุดยาได้ และอยู่ในภาวะ Remission ข้อเสนอแนะ คือ ควรมีนโยบายให้มีการจัดตั้งโรงเรียนเบาหวานวิทยาในระดับเขต และระดับประเทศ และจัดตั้งวิทยาลัยเบาหวาน