ความเที่ยงในการตรวจวินิจฉัยโรคฟันผุ (DMFT) ในเด็กอายุ 12 ปีที่ศึกษาในโรงเรียนประถมศึกษา

บทคัดย่อ

องค์การอนามัยโลกได้พัฒนาวิธีการใหม่ในการประเมินสุขภาพช่องปาก ซึ่งวิธีการวัดมีความสำคัญในการเก็บรวบรวมข้อมูลและเกี่ยวข้องกับความน่าเชื่อถือของความเที่ยงระหว่างผู้วัดและความเที่ยงภายในผู้วัดที่ได้จากการวัดและการวัดซ้ำระหว่างการสำรวจสภาวะทันตสุขภาพ การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่ออธิบายการใช้สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ภายในกลุ่ม (intra-class correlation coefficient; ICC) ในการประเมินปริมาณฟันผุ ถอน อุด (Decayed, Missing, and Filled Teeth: DMFT) ในเด็กอายุ 12 ปี ที่ศึกษาในโรงเรียนประถมศึกษา วิธีการประเมินความเที่ยงระหว่างผู้วัด ทำโดยทันตแพทย์ ซึ่งเป็นผู้วัดมาตรฐานและผู้วิจัยซึ่งเป็นทันตาภิบาล ตรวจสุขภาพช่องปากในเด็กคนเดียวกันทั้งหมด 50 คน ภายใต้เกณฑ์ขององค์การอนามัยโลก ปรับมาตรฐานการตรวจฟันและปิดบังการสุ่มเด็กไปตรวจฟันกับผู้วัดทั้งสองคนโดยครูประจำชั้น วิธีการประเมินความเที่ยงภายในผู้วัด ทำโดยผู้วิจัย ซึ่งเป็นทันตาภิบาล ตรวจสุขภาพช่องปากซ้ำในเด็กคนเดียวกันทั้งหมด 47 คน หลังจากทำการประเมินความเที่ยงระหว่างผู้วัดในอาทิตย์ถัดไป โดยใช้แบบบันทึกการตรวจฟันแบบเดียวกัน ข้อมูลปริมาณฟันผุ ถอน อุด (DMFT) ถูกวัดเป็นข้อมูลแบบจำนวนนับ นำเสนอค่า ICC ควบคู่กับค่า 95%CI ในโมเดลแบบผสม (mixed effect model) และโมเดลแบบสุ่ม (random effect model) ผลการศึกษาพบว่า โมเดลแบบผสมให้ค่าความเที่ยงระหว่างผู้วัดในการประเมินฟันผุ ฟันถอน ฟันอุด และ DMFT มีค่าเท่ากับ 0.93 (95%CI: 0.89 - 0.96), 0.00 (95%CI: -0.76 - 0.43), 0.95 (95%CI: 0.91 - 0.97), 0.95 (95%CI: 0.91 - 0.97) ตามลำดับ ส่วนโมเดลแบบสุ่มให้ค่าความเที่ยงภายในผู้วัดในการประเมินฟันผุ ฟันถอน ฟันอุด และ DMFT มีค่าเท่ากับ 0.94 (95%CI: 0.88 - 0.96), 0.00 (95%CI: -0.79 - 0.44), 0.88 (95%CI: 0.79 - 0.94), 0.96 (95%CI: 0.92 - 0.97) ตามลำดับ โมเดลแบบผสมและโมเดลแบบสุ่มมีค่าความเที่ยงอยู่ในระดับดีมาก อย่างไรก็ตาม ค่าความแปรปรวนของฟันถอนมีค่าเท่ากับศูนย์ ซึ่งไม่ได้แปลว่าความเที่ยงอยู่ในระดับแย่ ดังนั้น การแปลความหมายดัชนีค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ภายในกลุ่มของฟันถอนควรวิเคราะห์และแปลความหมายในเชิงของความสอดคล้องมากกว่าความตรงกันหรือความเที่ยง