การประเมินคุณภาพการดำเนินงานควบคุมวัณโรคในโรงพยาบาลของรัฐ จังหวัดตาก ปี 2552

บทคัดย่อ

การศึกษาการประเมินคุณภาพการดำเนินงานควบคุมวัณโรค ในโรงพยาบาลของรัฐทุกแห่งรวม 8 แห่ง ในจังหวัดตาก ในเดือนกรกฎาคม 2552 โดยใช้แบบประเมินตามมาตรฐานของแนวทางการควบคุมวัณโรคแห่งชาติ เพื่อนำผลที่ได้มาปรับปรุงและพัฒนาคุณภาพงานควบคุมวัณโรคให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น ศึกษาโดยการตรวจสอบและเก็บข้อมูลจากสมุดทะเบียนวัณโรค สมุดทะเบียนชันสูตรวัณโรค บัตรบันทึกการรักษา วัณโรค และทะเบียนรายงานรอบ 3 เดือน รวมทั้งสอบถามผู้รับผิดชอบงานวัณโรคของโรงพยาบาล จากการ ศึกษาพบว่าโรงพยาบาล 7 ใน 8 แห่ง (87.5%) มีเจ้าหน้าที่ปฏิบัติงานที่ได้รับการอบรมและมีเพียงพอตามเกณฑ์มาตรฐาน และทุกแห่งมีการแต่งตั้ง Mr. TB ซึ่งทำหน้าที่อำนวยการและคิดตามการดำเนินงานวัณโรค ทุกโรงพยาบาลมีการตรวจชั้นสูตรเสมหะด้วยกล้องจุลทรรศน์ที่ผ่านการประเมินคุณภาพ สำหรับการรักษา ด้วยระบบยาระยะสั้นแบบมีพี่เลี้ยง พบว่ามาตรฐานที่ทุกโรงพยาบาลยังไม่สามารถดำเนินการได้ คือ การมีผู้กำกับการกินยาเป็นเจ้าหน้าที่สาธารณสุขหรืออาสาสมัครสาธารณสุขหรือแกนนำชุมชนอย่างน้อยร้อยละ 50 ของ ผู้ป่วยวัณโรคปอดเสมหะพบเชื้อ ส่วนการให้ยาด้านไวรัสเอดส์ตามเกณฑ์ในผู้ป่วยวัณโรคที่ติดเชื้อเอชไอวี พบ ว่าโรงพยาบาล 4 ใน 8 แห่ง (50.0%) ยังไม่ได้ดำเนินการตามมาตรฐาน สำหรับการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อวัณโรคในโรงพยาบาล พบว่าทุกโรงพยาบาลดำเนินการได้ดี ส่วนมาตรฐานอื่น ๆ พบว่ามีโรงพยาบาลเพียง 1-2 แห่ง ที่ยังดำเนินการไม่ได้ตามเกณฑ์ เช่น การจัดทำทะเบียนและรายงานให้ครบถ้วนถูกต้องและทันเวลาการใช้การตรวจเสมหะเป็นหลักในการวินิจฉัยโรค และการบริหารคลังยาให้มียาเพียงพอ การเสริมสร้างความ รู้ความเข้าใจให้กับบุคลากรที่ดูแลรักษาผู้ป่วย การอบรมฟื้นฟูความรู้ให้กับเจ้าหน้าที่สาธารณสุขใหม่ที่ยังไม่ผ่านการอบรมตามเกณฑ์มาตรฐาน และการนิเทศติดตามอย่างสมำเสมอ น่าจะช่วยให้การดำเนินงานควบคุม วัณโรคมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น