ค่าตอบแทนการบริหารเวชภัณฑ์และการจ่ายยาตามใบสั่งยาภายใต้หลักประกันสุขภาพแห่งชาติ: กรณีศึกษาร้านสมบุญเภสัชกรและคลินิกชุมชนอบอุ่นมหาชัย นครราชสีมา

บทคัดย่อ

คลินิกชุมชนอบอุ่นมหาชัย นครราชสีมา ได้นำร้านยาเข้าเป็นเครือข่ายร่วมให้บริการเภสัชกรรมแก่ผู้ป่วยที่อยู่ภายใต้ระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) ต้นทุนงานบริการเภสัชกรรมที่ร้านยาเครือข่ายให้บริการแก่คลินิก และ 2) อัตราค่าตอบแทนบริการเภสัชกรรมในสอง มุมมองคือ มุมมองของร้านยา และ มุมมองของคลินิก ศึกษาย้อนหลังจากข้อมูลของคลินิกชุมชนอบอุ่นมหาชัยและร้านยาสมบุญเกสัชกร ร่วมกับศึกษาเอกสารที่เกี่ยวข้องเพื่อคำนวณหาตันทุนโดยใช้หลัก ตันทุนฐานกิจกรรม (activity-based costing) ในช่วงเวลา 1 มกราคม ถึง 31 ธันวาคม 2548 การวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติเชิงพรรณนา

พบว่าต้นทุนการให้บริการเภสัชกรรมต่อรายการยาที่จ่ายในกรณีการจ้างเภสัชกรที่มีประสบการณ์มาประจำคลินิกมีค่า 26.78 บาท ในกรณีให้ร้านยาสมบุญเภสัชกรดำเนินการให้มีค่า 23.80 บาท และในกรณีจ้างเภสัชกรจบใหม่มาประจำคลินิกมีค่า 22.77 บาท ดังนั้นการให้ร้านยาเป็นเครือข่ายบริการเภสัชกรรม คุ้ม ค่ากว่าการที่คลินิกจัดให้บริการเภสัชกรรมเอง ทั้งนี้กลไกที่นำมาใช้จัดการด้านการเงินต้องเป็นธรรม ระบบ ค่าชดเชยต้องเหมาะสมและสะท้อนการดำเนินงานที่แท้จริง รวมทั้งจูงใจกระตุ้นให้ร้านยามีการพัฒนา คุณภาพบริการได้ด้วย นอกจากนั้นยังสนับสนุนแนวคิดและอัตราค่าตอบแทนบริการเภสัชกรรมที่กำหนดว่า ค่าจ่ายยาควรเป็น 25 บาท/ใบสั่งยา (1-3 รายการ) และ 30 บาท/ใบสั่งยา (มากกว่า 3 รายการ) และค่าบริหารเวชภัณฑ์ ควรเป็นร้อยละ 20 ของต้นทุนยาที่จ่าย