ความชุกฮีโมโกลบินผิดปรกติในจังหวัดเชียงใหม่ ลำพูน และแม่ฮ่องสอน ปี 2548-2549

บทคัดย่อ

ฮีโมโกลบินผิดปรกติส่วนใหญ่ไม่ทำให้ร่างกายเกิดความผิดปรกติ แต่อาจมีบางชนิดทำให้ร่างกายแสดงอาการโรคธาลัสซีเมียได้เล็กน้อย หรือ แสดงอาการของโรคธาลัสซีเมียปานกลาง ถึงรุนแรงได้ในภาวะที่ฮีโม-โกลบินผิดปรกตินั้นเกิดร่วมกับธาลัสซีเมียยีนของสายฮีโมโกลบินเดียวกัน โดยทั่วไปฮีโมโกลบินผิดปรกติพบได้น้อย ยกเว้นฮีโมโกลบินอี และฮีโมโกลบินคอนสแตนท์ สปริง ที่พบได้บ่อย และมีความชุกแตกต่างกันในแต่ละพื้นที่ของประเทศไทย ในการศึกษานี้ได้ทำการศึกษาตัวอย่างเลือด ที่ส่งตรวจแยกชนิดฮีโมโกลบิน ณ ศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์เชียงใหม่ ตั้งแต่ตุลาคม 2548 ถึง กันยายน 2549 จำนวน 2,404 ราย จากผู้เข้า รับการบริการในโรงพยาบาลจังหวัดเชียงใหม่ ลำพูน และแม่ฮ่องสอน จำนวน 1,233, 499 และ 672 ราย ตามลำดับ ตรวจพบฮีโมโกลบินผิดปรกติ ร้อยละ 19.5 จำแนกเป็น 5 ชนิดคือ ฮีโมโกลบินอี, คอนสแตนท์ สปริง,โฮป, ตาก และคิว ไทยแลนด์ คิดเป็นร้อยละ 16.4, 2.3, 0.67, 0.04 และ 0.04 ตามลำดับ โดยพบว่าความ ชุกฮีโมโกลบินอี ในจังหวัดเชียงใหม่ ลำพูน และแม่ฮ่องสอน เป็นร้อยละ 18.6, 16.6 และ 12.4 ตามลำดับ และความชุกของฮีโมโกลบินคอนสแตนท์ สปริง เป็นร้อยละ 2.9, 1.6 และ 1.6 ตามลำดับ การศึกษาครั้งนี้ทำให้ทราบความชุกของฮีโมโกลบินผิดปรกติชนิดต่าง ๆ ในแต่ละพื้นที่ได้ถูกต้อง ทำให้ได้ข้อมูลพื้นฐานทางระบาดวิทยาของธาลัสซีเมียที่ครอบคลุม เป็นประโยชน์ในการวางแผน ควบคุม และป้องกันโรคธาลัสซีเมียได้อย่างมีประสิทธิภาพ รวมถึงการให้คำปรึกษาทางพันธุกรรมโรคธาลัสซีเมียได้ถูกต้อง ครบถ้วน และเหมาะสมต่อไป